Strach, tak jak wszystkie emocje, które odczuwamy jest nam potrzebny, ponieważ jest on informacją z podświadomości, ostrzegającą nas przed niebezpieczeństwem. Fobia natomiast jest to rodzaj irracjonalnego strachu, nieadekwatnego do okoliczności, w których się pojawia, ponieważ nie jest związany z realnym zagrożeniem. Fobię wywołuje określony stymulant – sytuacja, obiekt czy zachowanie. W wielu przypadkach przekształca się ona w atak paniki, któremu towarzyszą oznaki, takie jak roztrzęsienie, pocenie się, wymioty, bóle głowy, przyspieszone bicie serca, czerwienienie się, problemy z oddychaniem czy mówieniem. Często jest to po prostu strach przed strachem i związanymi z nim symptomami, kiedy przewidujemy, że w przyszłości może zdarzyć się coś złego.
Obawa o przyszłość wynika natomiast z przeszłych doświadczeń, z przeżycia kiedyś podobnej sytuacji. Innymi słowy jest to mentalne oczekiwanie, że strach z przeszłości zdarzy się ponownie. Fobia jest wzmacniania wraz z każdym kolejnym wydarzeniem powodującym strach i w pewnym momencie potrafi całkowicie zawładnąć życiem człowieka, który przestaje mieć nad nim jakąkolwiek kontrolę.
Taki irracjonalny strach dotyka znaczną część społeczeństwa.
Z niektórych badań wynika, że nawet 25% społeczeństwa cierpi stale lub okresowo na fobie jakiegoś typu, począwszy od tych mało znanych jak asymetriofobia (strach przed asymetrycznymi obiektami), nomatofobia (lęk przed nazwami i wyrazami) po dosyć powszechne takie, jak dentofobia (lęk przed dentystami), klaustrofobia (strach przed zamkniętą przestrzenią), agorafobia (lęk przed otwartą przestrzenią), nyktofobia (lęk przed ciemnością), awiatofobia (lęk przed lataniem samolotem), akrofobia (lęk wysokości), zoofobia (lęk przed zwierzętami, np. pająkami, wężami, psami), lęk przed zjawiskami naturalnymi, np. burzą, wodą czy ciemnością.
Innym rodzajem fobii jest fobia społeczna, która charakteryzuje się wyjątkowym niepokojem i dyskomfortem podczas kontaktów z innymi ludźmi. Osoba nią dotknięta czuje obezwładniający strach na myśl, że jest obserwowana i oceniania przez innych. Pomimo świadomości, że jej obawy są bezpodstawne, nie jest w stanie kontrolować swoich emocji. Fobia społeczna – w odróżnieniu od fobii pojawiających się w konkretnych sytuacjach – objawia się we wszystkich kontekstach związanymi z ludźmi. Objawy fobii społecznej pojawiają się u około 9% populacji i dotyczą zarówno kobiet jak i mężczyzn.
Jak poradzić sobie z fobią?
Osoby cierpiące na daną fobię zazwyczaj starają się z nią żyć, unikając kłopotliwych sytuacji lub usiłując się z nimi oswajać. Zaczynają szukać pomocy terapeutycznej dopiero wtedy, kiedy paraliżujący strach przeszkadza im w robieniu czegoś, co chcą wykonywać lub zostają zmuszeniu do zmierzenia się z sytuacją, która ich przerasta. Poszukiwanie profesjonalnego wsparcia jest także związane z obawą o nieświadome przerzucenie lęku na dzieci, które często kopiują reakcje rodziców.
Fobia jest wyuczonym zachowaniem, związaną z jakimś przeszłym wydarzeniem, które zainicjowało problem, ponieważ zrodziła się w nim emocja irracjonalnego strachu. Hipnoterapia, która jest najskuteczniejszą formą terapii fobii dociera do samego źródła nieprzyjemnego uczucia i eliminuje niechcianą reakcję na dany bodziec. Sytuacja inicjująca ma zazwyczaj miejsce w pierwszych latach życia i choć z punktu widzenia dziecka była trudna czy traumatyczna, to w oczach dorosłego jawi się zazwyczaj jako mało znacząca. Każdy hipnoterapeuta może stosować nieco inne techniki eliminacji fobii, jednak najczęściej za pomocą regresji hipnotycznej pomaga klientowi dotrzeć do kluczowych wspomnień i spojrzeć na nie z dojrzalszej perspektywy. Dzięki odpowiednim sugestiom, emocja strachu zostaje uwolniona z wydarzenia źródłowego i fobia znika z życia klienta.
Jeśli cierpisz na fobię jakiegoś typu, warto rozważyć hipnozę jako formę terapii, ponieważ jest to najszybszy i najskuteczniejszy sposób na uwolnienie się od niechcianej reakcji. Ponieważ podświadomość przetwarza informację błyskawicznie, w wielu przypadkach wystarczy jedna sesja, aby pozbyć się problemu i odzyskać kontrolę na własnym życiem. Jeśli zdecydujesz się na hipnoterapię, upewnij się, że wybierasz doświadczoną i godną zaufania osobę, ponieważ poczucie komfortu i bezpieczeństwa w czasie sesji jest podstawą skutecznej terapii.